Elektrostymulacja mięśni w rehabilitacji po udarze: Zalety i Efekty

Edukacja jest bardzo ważnym aspektem działalności działu klinicznego EGZOTech. Szkolimy osobiście wszystkich polskich terapeutów pracujących z użyciem naszych urządzeń i robotów oraz służymy im długofalowym wsparciem merytorycznym. Zapraszamy serdecznie do śledzenia naszego cyklu artykułów dotyczących nowoczesnych technologii w fizjoterapii i rehabilitacji. 

Największą grupę w terapii z użyciem naszych produktów stanowią pacjenci neurologiczni, szczególnie po udarach mózgu. Jedną z proponowanych w terapii technologii jest elektrostymulacja. Elektrostymulacja to forma terapii znana już od wielu lat. Stosowana jest w bardzo szerokim zakresie i na wiele sposobów. W fizjoterapii mamy przede wszystkim do czynienia z elektrostymulacją mięśni szkieletowych. Metodologia wykonywania zabiegu obejmuje przeróżne formy aplikacji prądu. Korzystnym rozwiązaniem zdaje się być przezskórna elektrostymulacja mięśni, która jest bezinwazyjna i bezpieczna, co zwiększa komfort pacjenta oraz zmniejsza ryzyko powikłań. 

Elektrostymulacja daje wiele korzyści i możliwości zastosowania. Zależnie od parametrów powoduje skurcze lub zmniejszenie napięcia mięśni, poprawia ukrwienie, pomaga zatrzymać lub spowolnić zaniki mięśniowe a nawet służy jako narzędzie podczas reedukacji nerwowo-mięśniowej. Badania wskazują m.in. korzystny wpływ elektrostymulacji na jakość chodu czy poprawę motoryki kończyny górnej[1]. Elektrostymulacja jako jeden z rodzajów fizykoterapii nie może być samodzielną formą rehabilitacji ale stanowi wspaniałe wsparcie innych metod – badania potwierdzają, że terapia wzbogacona o elektrostymulację wykazuje wyższą skuteczność[2].   

Szczególnie korzystna zdaje się być funkcjonalna elektrostymulacja mięśni (FES), która w uporządkowany sposób pobudza skurcz kilku mięśni, wspomagając wykonywanie złożonych ruchów. Jeśli dodatkowo będzie to stymulacja wyzwalana przez sygnał EMG możemy w wyższym stopniu zaangażować  pacjenta – impuls będzie wtedy wspomagać ruch a nie wykonywać go za pośrednictwem biernych mięśni, niezależnie od CUN. Coraz więcej bowiem uwagi poświęca się możliwościom tego typu ćwiczeń wspomaganych na plastyczność mózgu[3]. Dodatkowo korzystanie z odczytu EMG może motywująco wpływać na pacjenta, gdy urządzenie wskazuje aktywność mięśniową, bez widocznego “gołym okiem” skurczu. 

Większość urządzeń do elektrostymulacji mięśni dostępnych na rynku korzysta z predefiniowanych programów, opartych na badaniach i testach. Dzięki temu możliwe jest zastosowanie tej formy terapii nawet samodzielnie w domu przez pacjenta w ramach telemedycyny. To doskonała forma podtrzymania efektów terapii między kolejnymi cyklami fizjoterapii lub kiedy pacjent nie ma możliwości w nich uczestniczyć przez jakiś czas. 

Zapewne warto rozważyć wprowadzenie elektrostymulacji do terapii pacjenta po udarze. Urządzenia oferują coraz więcej możliwości, z jednoczesnym zachowaniem norm bezpieczeństwa. Pacjenci z reguły dobrze tolerują a nawet lubią zabiegi elektrostymulacji, co dodatkowo może wspomóc proces rehabilitacji.

1. Functional Electrical Stimulation Improves Activity After Stroke: A Systematic Review With Meta-Analysis; Howlett OA, Lannin NA, Ada L, McKinstry C
2. Effectiveness of upper limb functional electrical stimulation after stroke for the improvement of activities of daily living and motor function: a systematic review and meta-analysis
3. Rewiring the Lesioned Brain: Electrical Stimulation for Post-Stroke Motor Restoration; Bao S, Khan A, Song R, Tonga RK